Αρχική » Ιστορικά Στοιχεία » Ξαβέριος Λάνδερερ

ΞΑΒΕΡΙΟΣ ΛΑΝΔΕΡΕΡ (1809 – 1885)

Καθηγητής του Πανεπιστημίου αρχικά στην Έδρα της Γενικής Χημείας και Πειραματικής Φυσικής
και κατόπιν στην έδρα της Φαρμακευτικής Χημείας της Συνταγολογίας και της Βοτανικής

Γεννήθηκε σε προάστιο του Μονάχου της Βαυαρίας το 1809, σπούδασε Φυσικές Επιστήμες και Ιατρική στο εκεί Πανεπιστήμιο και αναγορεύτηκε Διδάκτορας της Φιλοσοφίας και της Ιατρικής. Το 1833 στάλθηκε στην Ελλάδα από τον Βασιλιά της Βαυαρίας Λουδοβίκο Α’ προκειμένου να υπηρετήσει τον γιό του, Βασιλιά Όθωνα, ως ιδιαίτερος (στρατιωτικός) φαρμακοποιός του.

Μόλις ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο διορίστηκε Έκτακτος Καθηγητής για τα μαθήματα της Γενικής Χημείας και της Πειραματικής Φυσικής (14 Απριλίου 1837) και λίγο αργότερα Τακτικός Καθηγητής της ίδιας έδρας (11 Ιανουαρίου 1838).

Μετά τα γεγονότα της 3ης Σεπτεμβρίου 1843, απολύθηκε ως αλλοδαπός, σε εφαρμογή του σχετικού γενικού μέτρου, για να ξαναδιορισθεί στις 12 Σεπτεμβρίου 1844, ως Τακτικός Καθηγητής της Φαρμακευτικής Χημείας, της Συνταγολογίας και της Βοτα- νικής, και να συνεχίσει διδάσκοντας, έκτοτε, με εξαιρετικό ζήλο, επί μια εικοσιπενταετία. Στις 17 Ιανουαρίου 1869 λόγοι υγείας τον ανάγκασαν να παραιτηθεί, αλλά στις 26 Ιουνίου 1875 διορίστηκε ξανά ως Επίτιμος Καθηγητής.

Υπήρξε επιστήμονας εμβριθής και πολυπράγμων, ερευνητής ακούραστος, διδάσκαλος ευφραδής και απολαυστικός ο οποίος πρόσ- φερε και ως πνευματικός άνθρωπος και ως κοινωνικός παράγοντας πολύτιμες υπηρεσίες στον τόπο.

Είναι ο πρώτος που δίδαξε επί πανεπιστημιακού επιπέδου τη Χημεία στην Ελλάδα και ίδρυσε το πρώτο Εργαστήριο Φαρμα- κευτικής Χημείας.

Διατέλεσε μέλος του Ιατροσυνεδρίου για πολλά χρόνια, άμισθος Καθηγητής της Χημικής Τεχνολογίας στο Σχολείο των Τεχνών (1844 - 1868), συνεργάσθηκε στην ίδρυση του Οφθαλμιατρείου και το βοήθησε στη λειτουργία του, οργάνωσε τις Ολυμπιακές Εκθέσεις και δούλεψε αποτελεσματικά για πολλούς ακόμη ελληνικούς και ξένους επιστημονικούς οργανισμούς και ιδρύματα. Ιδιαίτερα μνημονεύεται η με αυτοθυσία προσωπική του συμβολή στην καταστολή της πανώλης που κτύπησε τον Πόρο το 1837.

Ασχολήθηκε κυρίως με τα ιαματικά νερά της Ελλάδας και δημοσίευσε σχετικές μελέτες που περιγράφουν τη σύστασή τους, την ωφελι- μότητά τους και τη θεραπευτική τους εφαρμογή. Έγραψε για τα νερά της Μήλου, της Κύθνου, της Υπάτης, της Αιδηψού, των Θερμοπυ- λών και των Μεθάνων.

Υπήρξε ακούραστος συλλέκτης, απέκτησε πλούσια βιβλιοθήκη και κατάρτισε συλλογές φαρμακογνωστικές και ορυκτολογικές.

Στα συγγράμματά του περιλαμβάνονται: Περί των εν Σαντορίνη θερμών υδάτων (1835), Εγχειρίδιον Βοτανιικής (1835), Αναλυτική Χημεία (1842), Χημεία (Ανόργανος 1840 και Οργανική 1842), Οδηγίαι προς παρασκευήν Χημικών και Φαρμακευτικών σκευασμάτων (1857), Εγχειρίδιον Ζωολογίας (1844), Εγχειρίδιον Συνταγολογίας, ήτοι Διδασκαλία της Συνθέσεως των Ιατρικών Συνταγών (1846), Τοξικολογία: Εγχειρίδιον δια ιατρούς, φαρμακοποιούς, δικαστικούς και αστυνομικούς υπαλλήλους (1843), Χημεία Γενική : Συμπεριλαμ- βάνουσα την Ανόργανον, Οργανικήν και Αναλυτικήν Χημεία Εις τρεις υποδιαιρέσεις (1861), Ανάλεκτα κοινωφελών διατριβών δι επιστήμονας, βιομηχάνους, τεχνίτας, γεωπόνους και άλλους (1871) κ.ά.

Απεβίωσε στην Αθήνα στις 7 Ιουλίου 1885.

Ο Καθηγητής Ξαβιέρος Λάνδερερ (πρώτος καθιστός από αριστερά) με τους
βοηθούς του. Δεξιά του διακρίνεται καθιστός ο Αναστάσιος Χρηστομάνος.

______________________________

ΠΗΓΕΣ: 1) Στεφανίδης, Μ. Κ. (1952) Εθνικό & Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών – Εκατονταετηρίς 1837-1937. Τόμος Ε: Ιστορία της Φυσικομαθηματικής Σχολής, Τεύχος Β’. Αθήνα: Εθνικό Τυπογραφείο. 2) Κανδήλης Ι. Δ. (1981) Λάνδερερ Ξαβέριος (1809 – 1885) Ο πρώτος καθηγητής Χημείας στην Ελλάδα. Βιομηχανική Επιθεώρησις 49, 565-569 3) Μουσείο Ιστορίας Πανεπιστημίου Αθηνών 4) Ενιαίος Διαδικτυακός Τόπος για την Ιστορία του ΕΚΠΑ