Στεγάζεται στο Ισόγειο του Κτιρίου του Τμήματος

Το Βοτανικό Μουσείο του Πανεπιστημίου Αθηνών αυτονομήθηκε το έτος 1868 από το παλαιό Φυσιογραφικό Μουσείο, το οποίο φιλοξενούσε τις βοτανικές, ζωολογικές και ορυκτολογικές συλλογές του Πανεπιστήμιο Αθηνών από το έτος 1850.

Ως πρώτος διευθυντής του Βοτανικού Μουσέιου ορίστηκε ο Καθηγητής της Βοτανικής Θ. Ορφανίδης, τον οποίο διαδέχτηκε ο Αφεντούλης (1882) και τον τελευταίο ο Μηλιαράκης (1893). Το έτος 1918 ορίστηκε διευθυντής ο καθηγητής της Βοτανικής Ι. Πολίτης, ο οποίος μεταξύ άλλων ασχολήθηκε με την μετεγκατάσταση των συλλογών από το ισόγειο της Νομικής Σχολής στον πρώτο όροφο του Χημείου. Επίσης ο Ιωάννης Πολίτης δημιούργησε την πρώτη συλλογή θαλλοφύτων. Από το έτος 1957 έως και σήμερα, διευθυντές του Βοτανικού Μουσείου έχουν διατελέσει οι Χαράλαμπος Διαπούλης (1957 –1968), Κωνσταντίνος Μητράκος (1968–1969), Κωνσταντίνος Αναγνωστίδης (1969–1992) και Αθηνά Οικονόμου-Αμίλλη (1992 – 2014).

Το διάστημα 1965 – 1982 οι συλλογές του Μουσείου στεγάστηκαν στο κτίριο της σημερινής Φοιτητικής Εστίας της Πανεπιστημιόπολης, ενώ με την ολοκλήρωση των νέων κτιρίων της Φυσικομαθηματικής Σχολής το Βοτανικό Μουσείο είναι πλέον εγκατεστημένο σε ειδικά διαμορφωμένο χώρο του ισογείου του Τμήματος Βιολογίας. To 1983, το τότε επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό του Μουσείου εντάχτηκε στον Τομέα Οικολογίας και Ταξινομικής και το έτος 2004 το Μουσείο στελεχώθηκε με δύο επιμελητές, οι οποίοι υπηρέτησαν στο Βοτανικό Μουσείο μέχρι το 2014. Έκτοτε, το Βοτανικό Μουσείο παραμένει χωρίς υποστηρικτικό προσωπικό.

Οι Συλλογές:

Από τις παλαιές συλλογές του Μουσείου ως σημαντικότερες θεωρούνται τα αποξηραμένα δείγματα φυτών του T. von Heldreich, Τ.Γ. Ορφανίδη και Β. Τούντα. Σημειώνεται ότι επίσημη και αξιόπιστη καταγραφή των δειγμάτων δεν έχει επιτευχθεί μέχρι σήμερα για τις περισσότερες ομάδες φυτών, το δε πλήθος τους είναι μεγαλύτερο από το επισήμως αναφερόμενο (117.000 δείγματα αναφέρονται στο Index herbariorum). Στις νεώτερες συλλογές του Μουσείου περιλαμβάνονται μυκητολογικό υλικό, καθώς και δείγματα σπερματοφύτων και φυκών από συνεργαζόμενους ερευνητές βοτανικούς κυρίως του Τομέα Οικολογίας και Ταξινομικής του Πανεπιστημίου Αθηνών.

Το φυτικό υλικό του Βοτανικού Μουσείου του Πανεπιστημίου Αθηνών είναι σημαντικότατης επιστημονικής και ιστορικής σημασίας και το μοναδικό στην Ελλάδα που διατρέχει χρονικά μια περίοδο μεγαλύτερη του ενάμιση αιώνα. Είναι πλούσιο σε Τύπους (Typi, δείγματα πάνω στα οποία στηρίζεται η περιγραφή νέων φυτικών οργανισμών) και εξυπηρετεί ερευνητικές ανάγκες βοτανικών και οικολόγων που ασχολούνται με θέματα Συστηματικής Βοτανικής, Βιογεωγραφίας, Οικολογίας και Προστασίας του Περιβάλλοντος. Συμβάλλει επίσης στην καλύτερη εκπαίδευση φοιτητών κυρίως του Τμήματος Βιολογίας.  Ένα μεγάλο τμήμα του βοτανικού υλικού δεν έχει ακόμη καταγραφεί, συντηρηθεί ή αρχειοθετηθεί.

Το Ηerbarium (συλλογές αποξηραμένων φυτικών δειγμάτων) δεν είναι προς το παρόν προσβάσιμο στο ευρύ κοινό. Ειδικοί έλληνες ή ξένοι επιστήμονες έχουν τη δυνατότητα να εξετάζουν δείγματα φυτών  μετά από προηγούμενη συνεννόηση με τους υπευθύνους, ωστόσο, εξαιτίας έλλειψης αρχειοθέτησης, η διαδικασία είναι καθίσταται συχνά δυσχερής.

Μέρος των δειγμάτων του ελλαδικού χώρου είναι διαθέσιμο για δανεισμό ή ανταλλαγές με φυτά από διάφορες περιοχές του κόσμου, ιδίως τη Μεσόγειο. "Τύποι" επίσημα κατατεθειμένοι στο Βοτανικό Μουσείο δεν δανείζονται.

Μόνιμη Έκθεση "Αττικό Τοπίο & Περιβάλλον"

Από τον Νοέμβριο 1997, στους χώρους του Βοτανικού Μουσείου στεγάζεται μια έκθεση με αντικείμενο το "Αττικό Τοπίο και Περιβάλλον". Η έκθεση αυτή περιέχει μέρος προγενέστερου σχετικού υλικού που είχε στεγαστεί στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς. Η ενότητα του "Φυσικού Περιβάλλοντος" της έκθεσης παρουσιάζει υλικό που έχει ενδιαφέρον για το περιβάλλον στο οποίο φύονται φυτικά είδη της Αττικής που φιλοξενούνται στο Herbarium, όπως γεωλογία και κλίμα και χαρακτηριστικά ενδιαιτήματα. Το υλικό της Έκθεσης είναι είτε φωτογραφικό, είτε υπό μορφή μακέτας ή προπλάσματος και συνήθως δεν συνδέεται με τις επιστημονικής και ιστορικής αξίας βοτανικές συλλογές.

Διεύθυνση: Θεοφάνης Κωνσταντινίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Βιολογίας

Τριμελής Συμβουλευτική Επιτροπή: Αριστείδης Παρμακέλης, Αναπληρωτής Καθηγητής Τμήματος Βιολογίας Ζαχαρούλα Γκόνου-Ζάγκου, Επίκουρη Καθηγήτρια Τμήματος Βιολογίας Σάββας Γενίτσαρης, Επίκουρος Καθηγητής Τμήματος Βιολογίας

Επικοινωνία:

Ταχυδρομική διεύθυνση: Τμήμα Βιολογίας, Πανεπιστημιούπολη, 157 84 Ιλίσια  

E-mail:  botmuseum[at]biol.uoa[dot]gr και

E-mail: constgr[at]biol.uoa[dot]gr - Τηλ.: 210 727 4258, (Δρ. Θεοφάνης Κωνσταντινίδης)